CEZZAR VE SURURİ AİLELERİ

                                     Türk tiyatrosunun efsane çifti : Gülriz Sururi ve Engin Cezzar

                
                                                                                      400 yıldır Mesih'i bekleyenler ...
                                                                                                             

“Keşanlı Ali Destanı” gibi bir çok oyunun büyük oyucuları ,Usta Aktörler, Engin Cezzar ve Özhan Gülriz Sururi  2017 ve 2018’de bir sene arayla vefat ettiler.

Bu iki efsane oyuncunun , gazetelere verilen ölüm ilanlarında ilginç bir detay gözümüze çarptı. 

Hangi camiiden cenazelerin kalkacağı ve hangi mezarlığa defin edileceği bilgisi yazılmamıştı.

İlginçtir , Engin Cezzar’ın babasından başlayarak aile adeta bir “Sır” ile gömülüyorlar.

Bu sır’a saygı duyarak Engin Cezzar ve Gülriz Sururi'nin akrabalık zincirlerini inceledik.

Bu iki ailenin akrabalık zincirlerini hazırlarken başımız döndü...

Yine mezartaşları , ölüm İlanları ve gazete arşivleri çıkış noktamız.

Mümkün olduğu kadar en az yorumla ve en ham halini gözlerinizin önüne sermeye çalıştık.

Anlıyoruz ki dini ritüelleri ve yaşantıları 2019’larda da hiçbir değişiklik göstermemiş.

İnançları çok kuvvetli ve nesillerini de bu şekilde yetiştiriyorlar

Görülüyor ki ;

Mevki – Makam , Sosyal Statüleri ne olursa olsun yaşam tarzı ve inançlarından taviz vermiyorlar.

Ve hep iktidardalar ...

Padişahlık , Tek Parti Dönemi , Çok Partili Sistem , Darbeler , Sağ İktidarlar , Koalisyonlar ,Sol İktidarlar (?) ve İslamcılar. 

Sadrazamlar - (Başbakanlar) - Nazırlar - (Bakanlar) - Paşalar 

Mebuslar - (Milletvekililer) - Şehr-i Eminler - (Belediye Başkanları) - Valiler - Damatlar -Gelinler...

Hep İlkler .. 

Her dönem İktidarlar.

İktidar doğmuşlar.

Başlıyoruz...

                                                                      CEZZAR AİLESİ NOTLAR

- İşte size hala Sabetaycı kökenlerini koruyan ailelerden oluşan bir akrabalık zinciri.

-400 Yıldır Mesihi bekleyenler yine birbirleri ile evlenip aynı yerlere gömülüyorlar.

- Engin Cezzar 20 Kasım 2005’de Hürriyet Gazetesinin Eki Kelebek de yayınlanan Röpörtajın da Meşhur Cezzar Ahmet Paşa ile akraba olmadığını söylemiş.

- ( Cezzar Arapça’da deve kasabı demekmiş. Bir anlamda da gaddar, kan dökücü. Kan döktüğünüzü pek duymadık, ama gaddar mısınızdır?
 - Hayır. Asla. Gaddar olan Cezzar Ahmet Paşa. Ama benim onla hiç ilgim yok. Niye bu soyadını aldığımızı babama sormamışım, çok pişmanım. )

- Halası Rikkat Hanım , İpekçi ailesinin gelini, İsmail Cem İpekçi'nin Annesi. Yani Eski Dışişleri Bakanımız ile Kuzenler. İpekçi Ailesi beklenen Mesih(!) Sabetay Sevi'nin soyundan geliyorlar.

- Akrabaları Kapancı, Şamlı, Balcı, Moran gibi aileler  Sabetay Sevi' nin veya onun 26 Halifesinin soyundan gelen elit Sabetaycı aileler ve Bülbülderesi Mezarlığında yatıyorlar.

- İlanlardan öğreniyoruz ki Cumhuriyet Yazarı 1999’da yılında Vefat eden Ergun Balcı ile İsmail Cem Kardeş Çocukları ve Engin Cezzar ile kuzenler. Buradan anlıyoruz ki sadece Dışişleri ve Diplomaside Sabetaycı hegomanyası yok, bu konuda yazan dış politika kalemleri de Sabetaycı.

- Engin Cezzar'ın babası ile başlayan gelenek, Engin bey ve Gülriz hanımla devam ediyor. İlanlarda Dini Törenleri ve Gömüldükleri yer bilgisi mevcut değil. Bülbülderesi Mezarlığına gömülüyorlar da onu mu gizliyorlar acaba? Diye düşünmeden edemiyoruz.

- Bir başka soru gömülüyorlar mı acaba?

İnançları gereği gömülmeleri gerekiyor fakat akrabaları Leyla Gencer gibi istisnalar da var.

- Engin Cezzar’ın babası Feyziye Mektepleri Vakfı’nın kurucularından.

- Yazar Erdal Öz’ün de İpekçi Ailesi’nin damadı olduğunu görüyoruz. Erdal Öz , CAN Yayınlarının Sahibi. 

- İpekçi Ailesi ülkemizi Sinema ve Sinemacılık ile tanıştıran aile.

- Meşhur sinema eleştirmeni Atilla Dorsay da bu ailenin akrabası

- Hayatı boyunca yalnızca Cumhuriyet’te çizmiş, Uzun yıllar Cumhuriyet Gazetesi'nin başçizerliğini yapan, Ali Ulvi Ersoy, Selanikli ve İsmail Cem’in ablasıyla evli.

- Sevim Moran , İhsan Şamlı , Haver Canal, Fatma Cezzar ve Ayşe Kapancı'nın anneleri Süreyya İpekçi , Leyla Gencer'in kayınvalidesinin annesidir.

- Süreyya İpekçi'nin kızı Fatma Cezzar, Engin Cezzar'ın annesidir.

- Süreyya İpekçi'nin kızı Ayşe Kapancı'nın dünürü Avni-Rahime Dorsay çifti Atilla Dorsay'ın ailesidir.

 - Engin Cezzar ‘ın Teyzesi Sevim Şamlı, Son Sadrazam Kırımlı Ahmet Tevfik Paşa'nın kızı Zehra Okday ile  İngiliz Muhipleri Cemiyeti kurucularından ve Dahiliye Nazırı Mehmet Memduh Paşa'nın oğlu olan  Mazlum Moran'ın oğulları Memduh Moran ile evlidir.

- Memduh Moran'ın eski eşi Cenan Kocareşid'in babaannesi Prenses Zehra Halim , Sait Halim Paşa'nın kız kardeşidir. Prenses Zehra Hanım'ın eşlerinden biri de Şair Oktay Rıfat'ın amcası ünlü bestekar Ali Rıfat Çağatay 'dır.

- Şair Oktay Rıfat , Nazım Hikmet'in teyzesinin oğludur.Hikmet'in yeğeni Samiye Bilgişin 'in eltisi Mükrime Bilgişin , General Fahrettin Altay'ın Baldızıdır.

- Memduh Moran'ın kardeşi Naili Moran, Atletizm Federasyonu Başkanıydı

- Naili Moran'ın eşi Hale Taylan'ın önceki eşi, ünlü edebiyatçı Mithat Cemal Kuntay'ın oğlu Vedat Kuntay'dır

- Zehra Okday ve Mazlum Moran çiftinin kızları da DP İstanbul 50/60 milletvekili Nazlı Tlabar’dır.

- Nazlı Tlabar ve İbrahim Muazzez Tlabar çiftinin çocukları Ömer Tlabar, Hediye TARA ile evliydi.

- Hediye Hanım , ENKA Holding in sahibi Şarık Tara’nın Kardeşi İsmet Tara ( Hamziç) torunu idi.

                                                                                 

                                         (Engin Cezzar'ın Babası Mehmet Seha Bey'in ölüm İlanları )
                                                                             

                   (Belkıs Hanım ,Engin Cezzar’ın Halası İsmail Cem’in Teyzesi ,Erdal Öz’ün Kayınvalidesi )
                                                                       

   ( Eski Dış.İş.Bak. Merhum İsmail Cem , Engin Cezzar'ın kuzeni ,Mezartaşında bile 'İpekçi' Soyismini kullanmıyor çok ilginç)

 ( Engin Cezzar’ın Halası Rikkat Hanım Eski Dış.İş.Bak. Merhum İsmail Cem’in Annesi Zincirlikuyu Mezarlığı)
                                                                             

             

                                 (Sevim Moran Engin Cezzar’ın Teyzesi) (Edirnekapı Şehitlik )
                                                                         

Moran Ailesinin diğer akrabaları

Naili Moran - Mustafa Reşit Paşa - Fahri Korutürk - Mehmet Eymür - Engin Cezzar - Atilla Dorsay

Moran Ailesi İktidar doğanlara çok güzel bir örnek. Bu aileyi ve akrabalarını içeren bir zincir makale yazacağım.

         
   ( Memduh Moran Dahiliye Nazırı Mehmet Memduh Paşa ve Son Sadrazam Tevfik Paşa ‘nın Torunu
Engin Cezzarın Eniştesi )
                                                                 

                              ( Engin Cezzar’ın Dayısı , Hikmet Şamlı Bülbüldere Mezarlığı )
                                                                                 

                                                                               

                                            ( Dayı İhsan Şamlı - Bülbülderesi Mezarlığı )
                                                                               

              (Cezzar Ailesinin damatları Kapancı Ailesi, Dorsay – Kapancı-Şamlı-Cezzar Bağları )
                                                                             

                                           

               ( Sevim Moran’ın kızlarından , Haver Canal’ın Bülbülderesi Mezarlığında ki kabri )
                             

                                                                   - Ölüm İlanı -

                             (Cumhuriyet, 01.03.2002)

Osman ve Belkıs İpekçi’nin kızı, Rikkat ve İhsan İpekçi, Şehnaz ve Mehmet Balcı, Fatma ve Mehmet Cezzar, Azra ve Kenan İnal, Afet Baler, Adnan İpekçi’nin yeğeni, Alev ve Ulvi Ersoy, Elçin ve İsmail Cem, Nükte ve Uğur Canal, Mine ve Engin Cezzar, İbrahim Çamlı ve Ergun Balcı, Servet ve Mehmet İpekçi, Bilkay, Ferdi, Emel ve Emin Veral, Güner ve Süheyl Fansa, Ahmet ve Sumru İnal’ın kardeş çocuğu, Öz ve Tanaçan ailelerinin dünürü, Saniye ve Erdal Öz ile Zeynep ve Tekin Tanaçan’ın annesi, Ela, Ömer, Can ve Zeynep’in anneannesi,İNCİ İPEKÇİ Çarşamba günü aramızdan ayrıldı. Kendisini, 2 Mart 2002 Cumartesi günü, öğle namazından sonra Teşvikiye Camii’nden Zincirlikuyu mezarlığına uğurlayacağız. Toprağına yıldız yağsın.

                      KADI ABDURAHMAN EFENDİ TORUNLARI VE SURURİ AİLESİ

                                                                             

            

Antalya İbradı’da doğan Kadı Abdurrahman Paşa 1803’de Karaman Valisi oldu.

Daha sonra Sultan 3. Selim tarafından Nizam-ı Cedid ordusunda görevlendirdi.

Kadı Abdurrahman Paşa'nın İbradı şehir mezarlığında ki mezarı , demirli mezartaşının altında yatıyor.

Nizam-ı Cedid'in en kudretli vezirlerindendi. Gözden düşünce omuzu üzerinden başı da düşüyor.

Mezartaşında kafayı tutan demir , kabir de yatanın kafasının cerrahi olarak tutturulduğunu anlatan ince bir işçilik.

01.Aralık.2015 Salı günlü Hürriyet Gazetesi’nde “Dev Mirasa 54 Talip” başlıklı bir haber ilgimizi çekti;

Bu haberde İbradılı Kadı Abdurrahman Paşa’nın mirasçılarından bahsediliyor.

Akp’li genel başkan yardımcısı Nükhet Hotar, Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı CHP’li Yılmaz Büyükerşen ve sanatçı Gülriz Sururi gibi tanınmış isimler var listede ..

Can Paker’in, "Geriye Bakmak Yok"  isimli anı kitabında Babasının Yılmaz Büyükerşen için kız istemeye gittiğini de not edelim.

Pakerler ve Barlaslar Ayrı bir yazının konusu. (Alntı Özcan PEHLİVANOĞLU)

Şimdilik böylece bırakıyoruz.

Konumuz olan Gülriz Sururi ve Ailesine devam edelim..

Ancak önce Antalya’nın küçük küçük bir ilçesi olan İbradı’yı incelememiz gerekiyor.

Kadı Abdurahman Paşa’nın da doğduğu bu şirin beldeyi Gazeteci Gürkan Hacır’ın Adı “Masal”, alt başlığı ise “Onlar anlattı biz inandık” ve “Tarihin Gerçekleriyle Yüzleşmeye Hazırmısın?” İsimli kitabından aktarıyoruz;

Bakın size “ yetenekliler kasabamızdan (İbradı) bahsedeceğim” diye başlıyor.

                                                                   İBRADI’LI MEŞHURLAR

 “İlginç Bir Kasabamız: İbradı”

Çok içli dışlı olduk ibrani asıllılarla, ticarette, sanatta, siyasette hayatın her alanında onlarla beraber olduk.

İçiçe yaşadık.

Ama bazı izah edilemeyen birlikteliklerimizde vardı”  Ve devamla “ anlatıyor…

İbradı isminin İbraniden geldiği söyleniyormuş.

Başka yorumlarda var ama yazarın bağlantı yapmak istediği nokta bu!

Gürkan Hacır ; Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde “taşlık ve çalılık olduğu için ulaşamadım” dediği bu dağlık bölgeden, toplum hayatımızın bir çok tanınmış simasının çıkışını biraz manidar bulmuş.

 Kimler mi var bu İbradı’dan çıkanlar arasında?

Halit Nazmi Keşmir (Maliye Bakanı 1946), Prof. Dr. Tarık Minkari (Halil Bezmen’in ailesi Minkarilerle akraba), halen kimin katlettiği meçhul olan meşhur Prof. Dr. Muammer Aksoy’da İbradı doğumlu.

 Babası Numan Aksoy, amcası Prof. Dr. Muzaffer Aksoy (Tıp), diğer amcalarıda Kayseri Valiliği yapmış Halit Aksoy, Hakkı Süha Okay (CHP’nin bir dönem önemli ismi), Mekki Keskin ve Ziya Keskin (Konya Milletvekilleri), Suphi Okay  Tekel Genel Müdürü, Saim Okay  Yozgat Valiliği, Prof. Dr. Osman Sipahioğlu İslam Hukukçusu, Prof. Dr. Ali Himmet Beki, Hazım Türegün Danıştay Başkanı, torun Türegün’lerden olan Ayşe Türegün bir vakit Nobel ödüllü Orhan Pamuk’un eski eşi, eski Başbakan Sadi Irmak’ın annesi İbradılı Kadı Abdurrahman Paşa’nın torunu, meşhur Kasım Gülek’de İbralı’dan evli ve kızı DSP Milletvekiliği yapmış olan Tayyibe Gülek’in anneside İbradı’lı...

ANAP döneminin önemli ismi Ali Bozer, başbakan yardımcılığı ve bakanlık yaptı. Kardeşi Prof. Dr. Yüksel Bozer’de Hacettepe Üniversitesi rektörüydü. Babaları Mustafa Fevzi ise Yargıtay Başkanı, ANAP’ın meşhur Bayındırlık Bakanı Sefa Giray, Kamil Tayşi (Diyarbakır), Asım Eren (Niğde), Ahmet Esen ve Ali Esen (Bilecik), Reşit, Turgut ve Yusuf Ziya (Kayseri) milletvekili olarak TBMM’de bulunmuşlar.

 Ünlü halk bilimcisi Pertev Naili Boratav, dolayısı ile ünlü iktisatçımız Korkut Boratav ve hali hazırda CNN Türk’ün yöneticisi Ferhat Boratav’da İbradılı...

Yine Meşhur Gurme Vedat Milor da İbradı kökenli.

Mayoları ile ünlü meşhur Zeki Başeskioğlu’da...  

(Alntı Özcan PEHLİVANOĞLU)

                                                               

                                                              SURURİ AİLESİ NOTLAR

Farkındamısınız ?

Gülriz Sururi de eşi ve kayınpederi gibi nereye gömüldüğünü ( ? ) bilmenizi istemeden son yolculuğuna gitti.

 

                                                                         

Sururi Ailesi’nin kökeni Sultan Üçüncü Selim Han devrinde Karaman valiliği yapan İbradılı Kadı Abdurrahman Paşa'nın (İbradı 1759-İbradı 1808) kızı Nefise Hanıma kadar dayanıyor.

                                            

                                                          SURURİ PAŞA Midhat Paşa ve rufekasını muhakeme eden heyet-i hakime-i zalime reisi.

   

                               Gülriz Sururi'nin Babası Lütfullah Bey'in Dedesi  Sururi Paşa

Özhan Gülriz Sururi (Cezzar) Büyük Dedesi Ali Sururi Paşa, Mithad Paşa'yı yargılayan ve idama mahkum eden mahkemenın reisidir.

Ali Paşa'nın oğlu Nazif Süruri Bey ise Şura-ı Devlet Reisliği yapmış. 

Nazif Sururi Bey'in oğlu Lüfullah Sururi , Muammer Karaca'nın Şükran Dirik'in nikah şahitlerinden biridir.

Muammer Karaca'nın Şükran Dirik ile olan evliliği Şükran hanım'ın babası General Kazım Dirik'in onay vermemesi sebebiyle epey maceradan sonra gerçekleşmiş.

Zamanında epey konuşulmuş bu evlilik ve sonrasında olanlar da okumaya değer ;

Şükran Hanım  Muammer Karaca ile ayrıldıktan sonra nikah şahitliğini yapan Gülrüz Sururi'nin babası Lütfullah Sururi ile evlenmiş.

Lütfullah bey'in ikinci evliliğini yaptığı Şükran Hanım, General Kazım Dirik'in kızıdır. 

Şükran Dirik'in ilk evliliğini yaptığı ünlü tiyatrocu Muammer Karaca'dan olan kızı Tuna hanım , Şirin Payzın'ın amcası Ziya bey'in Kayınbiraderi Öz Somer ile evlenmiş :

Muammer Karaca'nın damadı Öz Somer'in kızkardeşi Zafer Atam'ın - Kayınbiraderi Adnan Atam'ın vefat ilanında görüleceği üzere- eşinin tüm akrabaları aile mezarlığı Bülbülderesi olan Karakaş Cemaati mensupları.

                                  

                                      GÜLRİZ SURURİ'NİN ANNESİ  SUZAN LÜTFULLAH

İlk profesyonel Müslüman operet primadonnasıdır.

Kadıköy Dame de Sion Lisesi,mezunudur.

Annesi Zeynep Mahmud Zihniyar

Babası ise Avukat Mahmud Refik’tir.

Dedesi İbrahim Bey (Sultan II. Abdülhamit'in Kilerci-başıdır.)

İstanbulluların, Yıldız Sineması’nın kapısında kuyruklar oluşturduğu Ayşe Opereti’nde, "Ayşe"yi Gülriz Sururi’nin annesi Suzan Lütfullah oynuyordu.

Primadonna Suzan Lütfullah, o yıl safra kesesinin patlaması sonucu hayata veda etti.

Daha 23’üne yeni basmıştı.Yakubi Mezarlığı olarak bilinen Maçka Mezarlığına gömüldü.

Suzan Hanım’ın mezarı ne yazık ki bakımsızlıktan yok olmaya yüz tutumuş mezarlığın yok olmuş mezarlarından bir tanesidir.

LÜTFU