Osmanlı Hanedanı, Sokullu Mehmet Paşa'nın Torunları ve Yakubi Cemaati

Osmanlı Sultanı V. Mehmed Reşad'ın en büyük  oğlu Mehmet Ziyaeddin Efendi, Türkiye'nin ilk tıp fakültesi Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'den mezun bir dermatolog olmasının yanısıra bestekar ve kanun sanatçısıdır.Aynı zamanda asker olan Mehmet Ziyaeddin Efendi Cumhuriyetin kurulmasından sonra kanun çerçevesinde sürgüne gönderildiği sırada Osmanlı tahtının ikinci veliahtı konumundadır.                                                                    

1873 yılında İstanbul'da doğan 1938 yılında sürgünde bulunduğu Mısır'ın İskenderiye şehrinde vefat eden Mehmed Ziyaeddin Efendi'nin beş eşinden iki erkek, altı kız çocuğu dünyaya gelmiştir.

Mehmed Ziyaeddin Efendi'nin ilk oğlu Mehmet Nazım Efendi, Harbiye Nazırı Süleyman Şefik Paşa'nın kızı Perizat Söylemezoğlu ile evlenmiş.İkinci evliliğini Hülya Koçyiğit'in babasının kuzeni gazeteci Mithat Perin'le yapan Perizat hanım, bestekar ve söz yazarı Şehrazat'ın da halasıdır

Mehmet Ziyaeddin Efendi'nin kızı Lütfiye Sultan'ın kızı Perizat Osmanoğlu, Kazım Taşkent'in baldızıyla, Şeker Kralı Hayri İpar'ın kızları olan Şaziye hanım'ın oğlu Cömert Baykent ile evlenmiş.Çiftin oğulları Cem Baykent geçtiğimiz yıl hayatını, Hürriyet Gazetesinin kurucusu Sedat Simavi'nin oğlu Erol Simavi'yle Şarkıcı Gönül Yazar'ın evlilik dışı dünyaya gelen kızları Yasemin Simavi'yle birleştirdi                                                                   

Cömert Baykent, Yasemin Kozanoğlu'nun annesi, Ali Koç'un eşi Nevbahar Demirağ'ın teyzesi olan Ahu Tuğbay'ın ilk eşidir.Baykent uzun yıllar Ajda Pekkan'ın sevgilisi olarak gündeme gelmişti. 

 

                                                       Gönül Yazar ve Yasemin Simavi

  

Mehmed Ziyaeddin Efendi'nin kızı Rukiye Sultan'ın Sokullu Mehmet Paşa ahfadından Abdülbaki İhsan Sokullu ile evliliğinden dünyaya gelen Emel Hodo, Cumhuriyetin kurulmasından sonra sürgün edilen Osmanlı hanedanından Türkiye'ye giriş  yapabilen tek kişi olmuş.Abdülbaki İhsan bey 1,5 yaşındaki kızıyla Türkiye'ye geldiği için üç gün nezarette kalmış.Milletvekili olan kızkardeşinin eşi Mahmut Nedim bey'in konuyu Atatürk'e açmasıyla, Atatürk de muhtemelen Abdülbaki İhsan bey'in Milli Mücadeleye katılmış olmasını da gözönünde bulundurarak kim olduklarını, nerden geldiklerini kimseye duyurmamaları koşuluyla kalmalarına izin vermiş.Abdülbaki İhsan bey'in kızı Emel hanım, General Kazım Dirik'in kayınbiraderinin kayınbiraderi olan Ziraat Mühendisi Cemalettin Hodo'nun eşidir.                                                                         

  

                                                   Emel Hodo ve kızı Rukiye Bala Hodo

                                                                       

Sokullu Mehmet Paşa'nın torunlarından Abdülbaki İhsan Sokullu'nun kızkardeşi Hatice hanım Malatya milletvekili Mahmut Nedim Zabcı ile evlenmiş.Zabcı ikinci evliliğini Gazeteci Ahmet Emin Yalman'ın kızkardeşiyle yaparken Hatice hanım'dan dünyaya gelen kızı Balater hanım'ı da Yalman'ın erkek kardeşi Mustafa Vacit Yalman'la evlendirmiş.Galatasaray Kulübünün eski Başkanlarından Alp Yalman, Balater-Mustafa Vacit Yalman çiftinin oğullarıdır.

Alp Yalman'ın ilk eşi Varlık hanım, Mustafa, Ömer ve Ali Koç'un anneleri, Sedat Simavi'nin oğlu  Haldun Simavi'in eşi olan Çiğdem Simavi'nin dayısı armatör Kemal Sadıkoğlu'nun kızıdır.

Alp Yalman'ın kardeşi Ali Yalman'ın ilk eşi Ahu hanım, Vasfi Rıza Zobu'nun kızkardeşinin oğlu Fazıl Zobu ile büyükelçi Orhan Eralp'in kardeşi Perihan hanım'ın kızlarıdır.Fazıl Zobu'nun kardeşi Bilge Zobu da yeşilçam oyuncularından.                                                            

                                                                             

Mahmut Nedim Zabcı ile Sabiha Yalman'ın damatları Cüneyt Ölçer, İdil Biret'in eşi Şefik bey'in dayısıdır.

Ahmet Emin Yalman'ın kayınbiraderi Sinan Korle,Sultan V. Mehmed Reşad'ın kardeşi Cemile Sultan'ın torununun kızı Sara Korle'nin eşidir. 

Sara Korle'nin dayısının kızlarından Naile Uralman, Selim Sarper'in kayınbiraderinin, Behremend Sertel ise Zekeriya Sertel'in kardeşinin eşidir

                                                                       

                                                                          

Sokollu ailesinin damatlarından Gazeteci ve Demokrat Parti vekillerinden Behzat Bilgin,

medya patronu Dinç Bilgin'in amcasıdır.Selanik doğumlu Behzat Bilgin, bu şehirde Fevziye mektebi'nde eğitim almıştır.Behzat Bilgin'in ailesinin sahibi olduğu Yeni Asır gazetesi Demokrat Parti destekçisidir, Bilgin de bu partiden üç dönem vekillik yapar. 27 Mayıs 1960 darbesinden sonra tevkif edilen Bilgin, 1962'de çıkan kısmi af sonrası serbest kalır ve eski işine yani Yeni Asır'da gazeteciliğe geri döner:

                                                                       

                                Behzat Bilgin'in oğlu Tunç Bilgin'in kızı oyuncu İpek Bilgin:

                                                                    

İpek Bilgin'in annesinin dedesi Ahmet Mümtaz Erem'in kardeşi Nevber hanım, Atatürk'ün silah arkadaşlarından  Kazım Sevüktekin'in eşidir.Bu çiftin kızları, heykeltraş Kenan Yontunç ile evlenen Feriha hanım, sosyetik güzel Eda Taşpınar'ın anneannesidir.

Ahmet Mümtaz Erem'in kızı Ferzane Tunalıgil, terör örgütü ASALA'nın öldürdüğü büyükelçilerimizden DanişTunalıgil'in eşidir.

Behzat Bilgin'in babası Abdurrahman Arif bey'in dayısının oğlu Fazlı Necip bey, Ahmet Emin Yalman'ın babası Osman Tevfik bey'in yayınladığı Gonca-ı Edeb dergisinde makale yayınlarak başladığı gazetecilik serüvenini 1895 yılında Selanik'te haftada iki gün yayınlanan ''asır '' isimli bir gazete çıkarmaya başlayarak sürdürür.Bu arada Ahmet Emin Yalman'ın amcasının kızı Rebia hanımla evlenir.1908 yılında İttihatçıların iktidara el koymasıyla gazetenin adını ''Yeni asır'' olarak değiştiren Fazlı Necip bey, İstanbul'da Matbuat-ı Dahiliye Müdürlüğüne atanınca gazeteyi Abdurrahman Arif bey'e bırakır.Artık günlük yayınlanmaya başlayan yeni asır gazetesi Abdurrahman Arif bey'in 1918'deki vefatının ardından Dinç Bilgin'in babası olan oğlu Şevket Bilgin tarafından yönetilmeye başlanır.Bilgin ailesi 1924 Türk-Yunan mübadelesi sonrası İzmir'e yerleşir ve Yeni Asır artık burada yayınlanan bir gazete haline gelir

                                                                           

Fazlı Necip bey'in gelini Mefharet hanım, ünlü yazar Refik Halid Karay'ın kardeşi Hakkı Halit bey'in kızıdır.Refik Halid'in diğer kardeşi Niyazi Halid bey, Engin Noyan'ın dedesidir.Karay kardeşlerin teyzeleri İsmet hanım, Bülent Ecevit'in babaannesidir.

İzmir serüvenine başladıktan sonra 1930 yılında mali kriz yaşayan Yeni asır gazetesi Sokollu Mehmet Paşa'nın torunlarından Abdi Sokullu'nun ortak olmasıyla batmaktan kurtarılır.Gazetenin başındaki  Şevket Bilgin ortağı Abdi Sokullu'nun kızkardeşinin kızıyla evlenir ve ilerde medya sektöründe çalışacak olan Dinç Bilgin ve Gazeteci Cemal Devrim'le evlenecek olan Şenol isimli iki çocuğu dünyaya gelir

                                                                       

 

Behzat ve Şevket Bilgin'in kardeşleri Galip Bilgin'in oğlu Arif bey'in yaptığı evlilik Bilgin ailesinin yolunun bir başka ünlü gazeteciyle, Çapanzade Agah Efendi'yle kesişmesine vesile olur.Arif Bilgin'in eşi Leyla hanım, Agah Efendi'nin torununun çocuğudur

                                                                         

Galip Bilgin'in diğer oğlu Prof. İlter Bilgin, Dışişleri Eski Bakanlarından Turan Güneş'in kardeşi Saffet bey'in damadıdır.Saffet Güneş'in eşi Saide hanım, eski başbakanlardan Nihat Erim'in kardeşi ve Türkiye'nin ilk kadın valisi Lale Aytaman'ın teyzesidir.

İlter Bilgin'in gelini Esra hanım'ın annesi, Halis Komili'nin kardeşidir.Esra Bilgin'in babası Konur Eken'in teyzesi Perihan hanım, Nejat Eczacıbaşı'nın kardeşi Kemal bey'in kayınvalidesidir.Perihan hanım'ın kızı Esin hanım, Nejat Evliyazade'nin oğlu Ata Evliyazade ile evlenmiş.Konur Eken'in son eşi Sevinç hanım, İnegöllüzade Selami bey'in torunu eski bankacılardan Cabir Selek'in kızıdır.Sevinç hanım'ın ilk evliliğinden dünyaya gelen oğlu Mehmet Germiyanlıgil'dir

                                                                         '

                                                                            

                                                                         

İlter Bilgin'in eşinin amcası, Dışişleri Eski Bakanı olan Turan Güneş'in eşi Nermin hanım geçtiğimiz günlerde 95 yaşında hayata gözlerini yumdu.Nermin hanım'ın ağabeyinin kızı Şirin hanım, İsmet İnönü'nün torunu, Şişli Belediye Başkanı Hayri İnönü'nün kardeşi Eren İnönü'nün eşidir.Nermin Güneş'in kuzeni Büyükelçi Oğuz Gökmen,Gazeteci Yavuz Gökmen'in amcası, Volkan Vural'ın kayınpederi, Halil Berktay'ın eski eşi Fatmagül Berktay'ın dayısı,Saba Tümer'in dedesi Nevres Gökçe'nin de kuzenidir.

                                                                           

           Oğuz Gökmen, dayısı Hilmi bey'in oğlu ,Saba Tümer'in dedesi olan Nevres Gökçe ile birlikte

Türk basın-yayın tarihinde önemli bir yere sahip olan iki Yakubi aile, Bilgin'ler ve Yalman'lar Fazlı Necip bey ve Sokullu ailesi vasıtasıyla birbiriyle akrabadır.Yakubi cemaati Türklerle evlilik konusunda Sabetaycı cemaatler içerisinde en liberalidir diyebiliriz.İslami gelenekleri tatbik etme konusunda da diğer cemaatlerden daha istekli olan Yakubilerde ''hacı'' sıfatı kullanan isimlere de rastlayabiliyoruz.

Ahmet Emin Yalman'ın babası Osman Tevfik bey'in yayınladığı, Fazlı Necip bey'in de gazeteciliğe başladığı, 1880'li yıllarda Selanik'te yayınlanan Gonca-i Edeb, Sabetaycı entellektüellerin yanısıra Sabetaycı eğitim kurumlarında çalışan öğretmenler ve eğitim alan öğrencilerin yazılarının yer aldığı aydınlanmacı ve pozitivist çizgide bir dergidir.Bazı Yakubi gençler bu dergide, Sabetay Sevi için 17. yüzyılın şarlatanı ifadesini kullanmış ve Sabetaycılığın Türklerle karışmama emrini alaya alınacak derecede gülünç bir iş olarak tanımlamışlar.Cemaatin büyükleri bu durum üzerine gençlerin İstanbul Yüksekokullarına gitmelerini, yabancı dil, tıp, eczacılık, hukuk gibi konularda eğitim almalarını yasaklamıştır.Bu yasaklar daha sonra kaldırılmış ama bu sefer de Avrupa'da eğitim görmeleri yasağı getirilmiştir.Osmanlı İmparatorluğunda Yakubi cemaatinin en çok talep ettiği meslek devlet memurluğu olmuştur...

Kaynaklar:

http://www.tarihinpesinde.com/dergimiz/sayi12/M12_04.pdf

https://sabetayciavcisi.blogspot.com/2015/02/ahmet-emin-yalman-abdulhamit-han-talat.html

https://sabetayciavcisi.blogspot.com/2015/12/fazl-necip-bey-dinc-bilgin-nihat-erim.html

https://www.hurriyet.com.tr/bir-gazetenin-carpici-hik-yesi-6291141

Abraham Galante, Sabetay Sevi ve Sabetaycıların Gelenekleri

Mahmut Çetin, Teyze ile Prenses