''Bu blogda yayınlanan yazılar 5486 sayılı fikir ve sanat eserleri kanununun koruması altındadır.Blog sahibinin izni olmaksızın blog yazıları kısmen veya bütün olarak alıntılanamaz''

30 Haziran 2020 Salı

Türk Basınının Sivil Amirali ABİDİN DAVER


Türk basınında denizcilik tutkusu ve bu konu üzerine kaleme aldığı yazılarla tanınan  Sivil Amiral lakaplı Abidin Daver , Cumhuriyet döneminin en önemli gazetecilerindendir.İkdam ve Cumhuriyet gazetelerinde başyazarlık görevlerinde de bulunan Abidin Daver 50 yıla yakın bir süre gazetecilik mesleğini icra etmiştir.

Denizcilik merakını İstanbul çocuğu olmasına bağlayan Abidin Daver geçliğinde Bahriyeli olmak istemiş ancak matematik dersinde başarısız olduğu için bu isteği gerçekleşmemiş. 
                                                                  
                                                 
Ali Sami Yen'in yakın dostu olan Abidin Daver, Galatasaray Spor kulübünün 8 numaralı kurucusudur ve 1929-30 yılları arasında Galatasaray Kulübü başkanlığı yapmıştır

Abidin Daver 1939 yılında İstanbul milletvekili seçilmiştir.
                                                                     
         


1954 yılının Şubat ayında kalp krizi sonucu  hayatını kaybeden Abidin Daver, Edirnekapı Şehitliğine defnedilmiş..Uzun yıllar çalıştığı Cumhuriyet Gazetesinde Abidin Daver'in ardından yazılanlar:
                                                                             
 İstanbul’da Şehremaneti mümeyyizlerinden Ali Vahyi Beyin oğludur. Prenses Zeynep Kamil’in manevi evladı olan ve iyi tahsil gören annesi, Fatma Revan Hanım, Abidin henüz bir yaşında iken kocasından ayrılmış ve oğlunu o yetiştirmiştir.  
Abidin Dav’er ilk tahsilini Sultanahmet’te Cevrikalfa mektebinde gördü. Sonra Burhanı Terakki, Nümunei Terakki, Ravzai Terakkide, bir müddet Soğukçeşme Askeri Rüşdiyesi’nde okudu ve Galatasaray’a girerek 1907’de oradan da diploma aldı ve iki yıl Sanayi Nefise Mektebi’ne devam etti. Sanayi Nefiseye devam ederken bir taraftan da Matbuat Umum Müdürlüğü’ne memur oldu ve gazetelere daha mektepte iken yazılar göndermeğe başladı. 1908’den sonra kendini büsbütün gazeteciliğe verdi, bir taraftan da Mebusan Meclisi zabıt kâtipliğine Mümeyyizlik etmesi ve bu vazifede iken bir müddet Fransa Parlamentosunda ve daha sonra Fransa ile birlikte Belçika ve İngiltere parlamentolarında tetkiklerde bulundu. Esaslı olarak önce Tasviri Efkâr’da, Yenigün’de, sonra Tercümanı Hakikat ve İkdam’da, daha sonra yine Tasviri Efkâr’da ve nihayet Cumhuriyet’te muharrirlik etti ve bu gazetelerin yazı işleri müdürlüğünü de yaptı.  
1939’da Büyük Millet Meclisi altıncı devresinde İstanbul milletvekilliğine seçildi. Bu sırada gene İkdam’daki yazılarına ve Cumhuriyet’teki Hem Nalına Hem Mıhına başlıklı sütununa devam etti. 1943’te İstanbul Belediyesi Neşriyat ve İstatistik Müdürlüğüne tayin olundu. Cumhuriyet’teki yazılarına gene devam ediyordu. Nihayet oradan tekaüd olarak kendisini büsbütün “Cumhuriyet”e verdi. Kitab halinde çıkmış eserleri şunlardır: “Kanadların Zaferi”, “Deniz”, “Gemi”, “Mülâzımın Romanı”, “Dünkü, Bugünkü, Yarınki İstanbul”, “Radyo Konferansları”

Abidin Daver'in vefatının ardından onun denizcilik tutkusuna atfen tamamen  Türk mühendislerin emeğiyle yapılan Abidin Daver şilebi denize indirilmiş.
                                                                       

Abidin Daver'in ilk eşi Nerime hanım, bestekar Ali Rıfat Çağatay'ın Sare hanım ile evliliğinden dünyaya gelen dört çocuğundan biridir.Ali Rıfat Çağatay'ın ikinci eşi Kavalalı hanedanından Prenses Zehra Halim üçüncü eşiyse Nimet hanım'dır.Sadrazam Said Halim Paşa'nın kardeşi olan Zehra Halim'in diğer kardeşi Abbas Hilmi Paşa, Mehmet Akif Ersoy'un yakın dostudur.Sözlerini Ersoy'un yazdığı İstiklal Marşımızın ilk bestesini Ali Rıfat Çağatay yapmıştır. (Prenses Zehra Halim'in başka bir eşinden dünyaya gelen oğlu, Fahri Korutürk'ün bacanağı olan Ali Haydar Barşal, Galatasaray Kulübü Başkanlarındandır)

Ali Rıfat Çağatay'ın büyükbabası Osmanlı'ya sığınan Macar asıllı Hurşid bey'dir

Nerime hanım'ın son eşi  Dr. Necmettin Rıfat Yarar:


Nerime Çağatay'ın  amcası Samih Rıfat bey'in oğlu şair Oktay Rıfat, Nazım Hikmet'in teyzesinin oğludur:


Nerime Çağatay'ın amcası Cevat Rıfat Atilhan'ın oğlu senarist Bülent Oran ve eşi Ayşe Şasa:


Ayşe Şasa'nın eşlerinden ünlü yönetmen Atıf Yılmaz:


Ayşe Şasa'nın annesinin dayısı Avni Okçu, Oktay Rıfat ve Nazım Hikmet'in en küçük teyzeleri Sare hanım'ın ikinci eşidir.Şasa'nın annesi Melike hanım, Rauf Orbay'ın kardeşi, babası Avni bey ise  Emre Gönensay'ın annesi Müveddet hanım'ın kuzenidir.Avni Şasa ve Müveddet Gönensay, Bedirhan aşiretindir.
Oktay Rıfat ve Nazım Hikmet'in annelerinin babası Hasan Enver Paşa'nın teyzesi Hayriye hanım Mehmet Ali Aybar'ın babaannesidir.Aybar'ın kızkardeşinin eltisi Güzin Kahyagil, Ayşe Şasa'nın teyzesidir.Hasan Enver Paşa'nın annesi Leyla hanım ve Mehmet Ali Aybar'ın babaannesi Hayriye hanımlar, Osmanlı'ya sığınarak Müslüman olan Alman asıllı Karl Detroit (Mehmet Ali Paşa) 'nın kızlarıdır.


Abidin Daver'in genç yaşında vefat eden oğlu Galatasaray Lisesi öğrencisi Ferdi Daver,Maçka Mezarlığına defnedilmiş:


Abidin Daver ve Nerime hanım'ın kızları Nilüfer hanım  armatör Sadıkoğlu ailesinden Akif bey'le evlenmiş. (Akif Sadıkoğlu'nun kardeşi Talat bey, Mim Kemal Öke'nin damadıdır)


Nilüfer Daver'in kızı Hatice Sadıkoğlu, Galatasaray Kulübü başkanlarından Faruk Süren'in eşidir.Süren'in annesi Leyla hanım, armatör Naim Molvan'ın kızıdır.Faruk Süren'in teyzesinin eşi Musevi asıllı Bedii Taranto, Bezmen ailesinin eski iş ortakları arasındadır.Süren'in dayısı Adnan Molvan ise Galatasaray kulübünde yönetici olan Can Kıraç ve Koç ailesinin damadı olan kardeşi  İnan Kıraç'ın teyzelerinin eşidir.Faruk Süren'in babası Fuat Süren,İstanbul'da diş hekimliği yapan Ermeni asıllı Arşak Sürenyan ile Alman bir anne ve İtalyan bir babanın kızı olan İren Sürenin çocuklarıdır.Fuat Süren'in baba tarafından dedeleri Osmanlı döneminde Saray saatçisi iken anne tarafından dedeleri Osmanlı Sarayında marangozluk yapmış.

Hatice-Faruk Süren'in kızları Yelda hanım, Galatasaray yöneticisi Burak Elmas ile evlenmiş.Burak Elmas'ın babası, Sezginler Holdingin kurucusu Sezgin Elmas, Giresunlu Elmasoğulları ailesinden Piyade Albay Raif Elmas'ın oğludur.Süren çiftinin oğulları Emir Süren de İdil Gülhan ile evlenmiş.

Nilüfer Daver'in kızı Revan Sadıkoğlu'nun ikinci eşi Teoman Demir, Ajda Pekkan'ın sevgilisi olarak tanınıyor.Demir'in  vefat eden kuzeni basketbolcu  Yavuz Demir'in Rus asıllı eşi Anna hanım'la yaşadığı ilişki bir dönem çok konuşulmuştu.

Revan Sadıkoğlu-Teoman Demir'in kızları Işık Lisesi mezunu Hande hanım, Erdal Acar'ın kardeşi Erdinç Acar'ın eşidir:

Revan Sadıkoğlu ve ilk eşi Ergül Aybay:

Revan Sadıkoğlu ve kızı Hande Demir

Teoman Demir ve Ajda Pekkan:

                                                  Hande Demir ve eşi Erdinç Acar

                                                                   
Erdinç Acar'ın ağabeyi Erdal Acar'ın eski mankenlerden Emel Yıldırım ile birlikteliğinden dünyaya gelen Eremcan Acar , Mustafa-Caroline Koç'un kızları Aylin Koç ile birlikte.



Abidin Daver'in kızı Perizat hanım ilk evliliğini Lozan görüşmelerinde Türkiye'yi temsil eden hukukçularımızdan Nusret Metya'nın oğlu Zafir bey ile yapar.


Perizat Daver'in ikinci eşi Ali Enver Akoğlu, Enver Paşa ile Naciye Sultan'ın oğullarıdır:


Perizat Daver ile Ali Enver Akoğlu'nun kızları Arzu hanım, teyzesinin eşi  Akif Sadıkoğlu'nun kardeşi Şadan bey'in oğlu Aslan Sadıkoğlu  ile evlenmiş.Bu evlilikten bir oğlu dünyaya gelen Arzu hanım evliliklerinin 18. yılında eşini kaybetmiş.Arzu Enver'in şimdiki eşi işadamı Ömer Eroğan , Eski AP'li Parlementer Hukukçu Nuri Eroğan'ın oğludur.


Perizat Daver'in son eşi Adnan Tüzmen ilk evliliğini Hamdullah Suphi Tanrıöver'in kardeşi Semiha hanım'ın kızı ile yapmış.Semiha hanım'ın damadı N. Arpad, Kapancı cemaatindendir.


Adnan Tüzmen'in amcasının kayınbiraderi Ali Sadi Koçibey, Dışişleri Eski Bakanlarından Yakubi Cemaatinden Emre Gönensay'ın kayınpederidir.Koçibey'in yeğeni Sadi koçibey'in oğlu Renç Koçibey, Cem Uzan'ın eski eşi Alara hanım'ın babasıdır.


Abidin Daver'in ikinci eşi Fatma Neriman hanım'dır.
Fevziye Noyan'ın akrabası gazeteci Talat Mithat Hemşeri'nin dayısı Fehmi Ülgener, İstanbul eski müftüsüdür.Ülgener'in eşi Emine Behice hanım, Kazım Karabekir'in amcası Hasan Sabri Paşa'nın kızıdır.Emine Behice hanım'ın teyzesi  Ayşe Sıdıka hanım, Osmanlı'ya sığınıp Müslüman olan Karl Detroit/Mehmet Ali Paşa'nın eşidir.Ayşe Sıdıka-Mehmet Ali Paşa çiftinin kızları Hayriye hanım Mehmet Ali Aybar'ın babaannesidir.Bu çiftin kızları Leyla hanım ise Nazım Hikmet ve Oktay Rıfat'ın anneanneleridir.
Talat Mithat Hemşeri'nin kardeşi Muhterem hanım'ın kızı Meral hanım, Kapancı Cemaatinden Gökçen ailesinin gelinidir.Muhterem hanım'ın oğlu Prof. Dr. Ural Ayberk'in eşi  Işıl  hanım, Terakki Vakfı yönetiminde yer almış isimlerden Prof. Dr. İlter Turan'ın kardeşidir.


Abidin Daver'in bacanağı Şemseddin Ateş'in kızı Şemsa hanım, Türkiye'nin ilk görüntü yönetmenlerinden yapımcı  İlhan Arakon'un eşidir.Arakon'un kardeşi, kendisi gibi Yönetmen olan eski Milli Eskrimcilerden Aydın Arakon, Maya Arakon'un babasıdır.Anneleri Molla Gürani ahfadından olan Arakon kardeşlerin babaları Abdülgani bey, İttihat ve Terakki Trakya Müfettişiymiş.Aydın Arakon yuvadan itibaren Işık Lisesinde okumuş.
Arakon kardeşlerin dayıları Ressam Nazmi Ziya Güran'ın damadı Emin Yüce, İsmet İnönü'nün eşi Mevhibe hanım'ın yeğenidir.Yüce ailesi ve Mevhibe İnönü'nün akrabaları gazeteci Şinasi Nahit Berker'in kayınbiraderi Dr. Hüsnü Göksel,Münir Ertegün'ün damadıdır

                                                           Şemsa ve İlhan Arakon


 Şemseddin Ateş'in kızı Hüdadad hanım, Sadrazam Avlonyalı Ferit Paşa'nın damadı ve Celal Nuri İleri'nin bacanağı  olan Maarif Nazırı Fahreddin Amidemiri'nin yeğeni Şakir Turalı'nın eşidir.Hudadad Turalı 1930 yılında yapılan  ses yarışmasında birinci olmuş ve Türkiye'yi Fransa'da temsil etmiştir.

Fahreddin Amidemiri (Rumbeyoğlu Fahreddin bey) Cumhuriyetin kurulmasından sonra Vatan haini oldukları gerekçesiyle sınırdışı edilen 150 kişiden biridir.   

Hudadad-Şakir Turalı'nın torunları yapımcı-yönetmen Müge Turalı'nın dayısı ve müzik yapımcısı Mehmet Teoman'ın kardeşi olan Umur bey, Şair Oktay Rıfat'ın kızkardeşi Zeynep Menemencioğlu'nun damadıdır.


İlk evliliğinden bir oğlu olan Müge Turalı'nın son eşi oyuncu Haktan Pak, geçtiğimiz yıl kanser sonucu hayatını kaybetmişti.


Müge Turalı'nın annesi, Mehmet Teoman'ın kardeşi Üner hanım'ın  ikinci evliliğini yaptığı Mustafa Gündüz Ulupınar'ın kızı reklamcı Zeynep Özbatur Atakan , Nuri Bilge Ceylan filmlerinin yapımcısı olarak tanınıyor.Zeynep hanım'ın Yeni Türkü gurubunun kurucularından Selim Atakan ile evliliğinden dünyaya gelen kızı Elif Atakan de genç oyuncularımızdan:



Şakir Turalı'nın oğlu , Müge Turalı'nın babası Berki bey'in ilk eşi Gönül hanım, Demokrat Parti dönemi Çalışma Bakanı olan Eski İstanbul Valilerinden Tarhan Kolejinin kurucusu Mümtaz Tarhan'ın kızıdır.Gönül hanım'ın teyzesinin eşi Hamit Şevket İnce, Cüneyt Arkın'ın eşi Betül hanım'ın annesinin babası ve Emin Çölaşan'ın annesinin amcasıdır.Betül Arkın da uzun yıllar boyunca Tarhan Kolejinde yöneticilik yapmış:


Şakir Turalı'nın kardeşi Hamit Turalı, Kavalalı Hüseyin bey'in damadıdır.Hüseyin bey, 1910 civarında  Kavala Belediye başkanlığı yapmaktadır  ama Yunanlıların baskıları sonucu İskenderiye ve ardından İstanbul'a göç eder.Kardeşi Abbas bey'in kurduğu tütün ticarethanesini İskenderiye'den İstanbul'a taşıyan Kavalalı Hüseyin bey, tütün ticaretinin yurtdışına taşınmasına öncülük eder.Başarılı ticaret yaşamı Atatürk'ün de dikkatini çeken Kavalalı Hüseyin bey'e Atatürk İstanbul Ticaret Odası Başkanı olmasını teklif eder.Atatürk'ün isteğiyle önce İTO Başkanı olan Hüseyin bey ardından yine Atatürk'ün isteğiyle İş Bankasının kurucuları arasında yer alır.1927-31 arası yine Atatürk'ün isteğiyle Milletvekili seçilen Hüseyin bey, bu görevinin ardından 1929 ekonomik buhranıyla küçülmeye başlayan tütün ticarethanesini kapatır ve ailesiyle İzmir'e yerleşir.Tuncay Özkan'ın yazdığı MİT'in gizli Tarihi isimli kitaba göre Kavalalı Hüseyin bey, İstihbarat Teşkilatı MİM MİM'in kurucuları arasındandır.Kavalalı Hüseyin bey,  Kurtuluş Savaşı sırasında da Anadolu'ya büyük silah yardımına bulunmuştur.

Hamit Turalı'nın baldızları , Kavalalı Hüseyin bey'in kızları Bedaat Banguoğlu ve Nakime Çullu, English High School For Girls'de eğitim alırlar. Bu okulda sadece iki Müslüman öğrenci vardır onlar da kendileridir.
Bedaat Banguoğlu'nun eşi Emin bey , Eski Milli Eğitim Bakanlarından Hasan Tahsin Banguoğlu'nun kardeşidir.Hasan Tahsin bey'in kayınpederi Cemal Şahingiray, Mehmet Barlas'ın dayısıdır.Cemal Şahingiray'ın oğlu Tarık bey, Eski Genelkurmay Başkanlarından Nuri Yamut'un damadıdır.Cemal Şahingiray'ın baldızının kızı Vildan Uşşaklı, Latife hanım'ın kardeşi İsmail Hakkı Uşşaklı'nın eşidir.Vildan Uşşaklı'nın amcasının oğlu Fenerbahçe Kulübü Eski Başkanı  Razi Trak, Dışişleri Eski Bakanı Karakaş Cemaatinden  İsmail Cem (İpekçi)'nin kayınpederidir. 
Emin ve Hasan Tahsin Banguoğlu, Felsefeci Yazar Hilmi Yavuz'un eşi Nuran hanım'ın dayılarıdır.Hilmi Yavuz'un ilk eşi oyuncu Esin Eden, Kapancı Cemaatindendir.
Nakime Çullu'nun eşi Tayyar Çullu'nun dayısı Mustafa Münir Birsel,  Evliyazadelerin damadıdır.Nakime-Tayyar Çullu'nun kızları Naziye hanım , Çetin Emeç'in kardeşi Aydın Emeç ile evlenmiş.Hüseyin Kavalalı, Atatürk'e yakın bir CHP'li iken torunu Demokrat Parti'nin kurucularından Selim Ragıp Emeç'in gelini olmuş böylece.

Şakir Turalı'nın yeğeni Aydemir Tanrıöver, Emel Sayın'ın kardeşi Şenel hanım'ın eşi Necdet Mizanoğlu'nun eniştesidir.Aydemir Tanrıöver'in kızı Hülya Uğur Tanrıöver bir yarışma programı sayesinde hayatımıza girmişti:



Şakir Turalı'nın kızkardeşi Naciye Somer'in damadı Necdet Eraslan, Türkiye'nin ilk uçak mühendisidir.Naciye hanım'ın torunu  Prof. Dr. Arsev Eraslan, ABD'nin Ay'a ilk ayak bastığı Apollo 11 uzay aracının yazılımı üzerinde yaptığı çalışmalar ve bugün kullandığımız 3D yüz tanıma teknolojisinin mimarı olarak tanınıyor.



Naciye Somer'in oğlu İzzettin Somer'in kayınbiraderinin kayınpederi Fuat Taneri,Türkiye'nin ilk sinemacılarından Şadan Kamil'in eşi Nükhet hanım ile  Reşat Nuri Güntekin'in kayınpederi Dr. Feyzi Paşa'nın gelini Atiye Generalfeyzioğlu'nun dayısıdır.Fuat Taneri'nin kardeşinin eşi Siret hanım eski Yanya Valilerinden Giritli Ali Kemal bey'in  kızıdır.Siret hanım'ın yeğeninin  kızı  Ayşe hanım , Galatasaray Kulübü Başkanlarından Adnan Polat'ın eşidir.Adnan Polat'ın eşinin amcasının eşi Birsen hanım, Ediz Hun'un  dayısı Ziya Boyer'in kızıdır.Ziya bey'in eşi Şükufe hanım Dr. Cemalettin Topuzlu'nun yeğenidir.
                   Adnan Polat'ın kızı Eda hanım ve Yunanistanlı eşi Dimitris Ginosatis




Ediz Hun'un halasının eşi Vecdi Arduman, Şehir Tiyatrolarının ve Türk Sinemasının ilk oyuncularından , yönetmen ve yapımcı  Refik Kemal Arduman'ın amcasının oğludur.

Vecdi Arduman'ın kardeşi Kerim bey'in baldızı Leyla hanım, Cem Uzan'ın eski kayınpederi Renç Koçibey'in üvey annesidir.Koçibey'in babasının amcasının kızı Aylin Koçibey, Emre Gönensay'ın eşidir.
Vecdi ve Kerim Arduman'ın kardeşleri Samim Arduman, Karakaş Cemaatinden Bilge hanım ile evlenmiş.Çiftin kızları Canan hanım'ın eşi Erim Ersoy'un babaannesi, Prof. Celal Şengör'ün babaannesinin kardeşidir.Erim Ersoy'un kardeşi Necdet Ersoy, Emre Gönensay-Aylin Koçibey'in kızları Elif hanım ile evlenmiş.

Şakir Turalı'nın kardeşi Naciye Somer'in kayınbiraderinin kızı Berat Yalaz,Dahiliye Nazırı Ahmet Reşit bey'in yeğeni Safter hanım'ın gelinidir.

Dahiliye Nazırı Ahmet Reşit bey ve çocukları:
Ahmet Reşit Rey'in eşi Fethiye hanım, Ressam Osman Hamdi bey'in yeğenidir.Rey çiftinin oğullarından ünlü müzik adamı Cemal Reşid Rey :
Cemal Reşid Rey'in kardeşi hem Fransızca hem Türkçe yazan şair ve yazar Ekrem Reşit Rey:
Ahmet Reşit Rey ve Fethiye hanım'ın kızları Semine hanım,Argeşo kahramanı ve eski Afyon mebusu olan Ömer Lütfi Argeşo ile Fethi Ahmet Paşa'nın torunu olan eşi Fatma Saide hanım'ın gelinleridir. 
Ahmet Reşit - Fethiye Rey'in diğer kızları Samime hanım, Sadrazam Said Paşa'nın oğlu Kemal Said bey'in eşidir.Samime hanım'ın kızı Saada Ser'in görümcesinin kızının damadı Ulu Hamarat, Karakaş Cemaatindendir.

Berat-Reşat Yalaz'ın kızları Melek hanım, eski Maarif Vekillerinden Balıkesir eski mebusu Mehmet Vehbi Bolak'ın gelinidir.


Mehmet Vehbi Bolak'ın torunu Nilgün Dereli'nin kızı Zeynep Dereli ilk evliliğini Karakaş cemaatinden Fethi Pekin ile gerçekleştirmiş.(Fethi Pekin,Hande Ataizi ile de bir gün süren bir evlilik yaşamıştı).Zeynep hanım'ın ikinci eşi ve  iki çocuğunun babası Arda Batu, Pelin Batu'nun kardeşi ve Büyükelçi İnal Batu'nun oğlu:






Zeynep Dereli, Ali Babacan'ın başkanı olduğu DEVA Partisinin yöneticileri arasındadır.Babacan Türkiye'yi 2003, 2004, 2005, 2007, 2008, 2009, 2010  yıllarında Bilderberg toplantılarında temsil etmiştir.Zeynep Dereli'nin ilk eşi Fethi Pekin'in halası Şefika Pekin de 2011 yılında Bilderberg'e katılan isimlerden.Şefika Pekin'in  damadı, Özelleştirme İdaresi Eski Başkanı Uğur Bayar da 1998 yılında  Bilderberg toplantılarına katılmıştır.






Kaynaklar: